อย่างในภาษาญี่ปุ่นหรือภาษาเกาหลี ก็ได้รับวิวัฒนาการมาจากภาษาจีนนั่นเอง อ่านหนังสือจากขวาไปซ้าย หรือหลังไปหน้า หรือการเขียน
จากขวาไปซ้าย
ตามแบบดั้งเดิม ภาษาญี่ปุ่น จีน และเกาหลีเขียนในแนวตั้ง เริ่มจากบนลงล่าง และเรียงจากขวาไปซ้ายตามแนวตั้งเรื่อยๆ โดยแถวใหม่ในแต่ละแถวนั้นจะอยู่ในทางซ้ายก็แถวเดิมเสมอ
แต่อย่างไรก็ตาม ในสมัยปัจจุบัน เป็นเรื่องค่อนข้างปกติมากยิ่งขึ้นที่ภาษาเหล่านี้จะเขียนไปตามแนวนอน หรือจากซ้ายไปขวา โดยแต่ละแถวเริ่มจากแถวบนลงแถวล่าง ทั้งนี้ได้รับอิทธิพลมากจากยุโรป โดยเฉพาะภาษาอังกฤษ ซึ่งเป็นภาษาสากล และส่วนหนึ่งมากจากการตีพิมพ์
ด้้วยระบบคอมพิวเตอร์ รวมถึงซอฟแวร์การพิมพ์งานต่างๆ ซึ่งไม่เข้ากับการเขียนจากขวาไปซ้ายของภาษาเหล่านั้น
ภาษาจีน เกาหลี ญี่ปุ่น เมื่อเขียนตามแนวนอนแล้ว การอ่านแต่ละหน้าก็เหมือนกับเราอ่านหนังสือภาษาไทยหรือภาษาอังกฤษ คือเริ่มจากซ้ายไปขวา ขณะที่หนังสือในแนวดิ่งจะถูกตีพิมพ์ในทางตรงกันข้าม คือเริ่มจากขวาไปซ้าย เวลาอ่านหนังสือพวกนี้จะเหมือนกับอ่านย้อนหลังมาหน้า หากเปรียบกับภาษาไทยก็เหมือนกับการเขียนจากซ้ายไปขวา
ดังนั้นตัวอักษรจีนหรือญี่ปุ่นจะมีลักษณะพิเศษคือ สามารถเขียนได้ทั้งแนวนอนและแนวตั้ง การเขียนตามแนวนอนของภาษาจีนเรียกว่า เหิงไผ การเขียนในแนวดิ่งเรียกว่า ซู่ไผ ในภาษาญี่ปุ่น การเขียนตามแนวนอนเรียกว่า
โยโกะกากิ ส่วนการเขียนในแนวตั้งเรียกว่า ตาเตกากิ
ตามประวัติศาสตร์แล้ว การเขียนในแนวดิ่งเป็นแบบมาตราฐาน ขณะที่การเขียนในแนวนอนจะใช้พื้นที่ซึ่งจำกัด เช่นการเขียนเหนือประตูวัด และเราอาจพบการเขียนในแนวนอน จากขวาไปซ้ายยังมีในญี่ปุ่น จีน และเกาหลีด้วย เช่นตามป้ายบอกสัญลักษณ์ต่างๆ
ปิดท้ายด้วยเกร็ดเล็กเกร็ดน้อยว่า ขณะที่โดยทั่วไปแล้ว ภาษาตะวันตกจะมีรูปแบบเขียนไปตามแนวนอน ในฮีบรูและอาหรับจะเขียนจากขวาไปซ้ายด้วย
;; ขอขอบคุณ.. จิ้มๆ
ปล.1 ถ้าซ้ำขออภัยด้วยนะฮับ
ปล.2 จขกท.พิมพ์เองกับมือ[เนื่องจากในเครดิตมันคลุมดำคัดลอกไม่ได้ หรืออาจจะมีวิธีอื่นแต่จกขท.ไม่ทราบจ้า
